De jubelton: belastingvrij schenken ten behoeve van de eigen woning

Per 1 januari 2017 is de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning opnieuw verhoogd en verruimd. Een ieder die tussen 18 en 40 jaar oud is, kan belastingvrij een schenking van maximaal € 100.000,= ontvangen, mits het bedrag wordt gebruikt voor de aankoop of verbouwing van een eigen woning of voor aflossing van de eigenwoningschuld van de begiftigde.

De verruimde schenkingsvrijstelling voor de eigen woning tot 2017
Voor schenkingen van ouders aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar gold al langer een verhoogde vrijstelling voor de schenkbelasting tot een bedrag van ruim € 50.000,=, indien de schenking bestemd was voor de eigen woning.

Om de woningmarkt te stimuleren is deze vrijstelling van 31 oktober 2013 tot en met 31 december 2014 tijdelijk verruimd; een ieder kon een bedrag van maximaal € 100.000,= voor de eigen woning van de begiftigde schenken, ongeacht de relatie tussen de schenker en de begiftigde en ongeacht de leeftijd van de begiftigde.

Inhaalvrijstelling
De eenmalig verhoogde vrijstelling voor de eigen woning bestaat sinds 1 januari 2010 (in 2010 groot € 50.000,=). Vóór 1 januari 2010 kon een ouder maximaal een bedrag van € 22.760,= (vrijstelling voor het jaar 2009) vrij van schenkbelasting aan een kind schenken.

Indien een ouder vóór 1 januari 2010 met gebruikmaking van de toentertijd geldende eenmalig verhoogde vrijstelling aan een kind had geschonken, kon de ouder in de jaren 2015 en 2016 gebruik maken van een aanvullende schenkingsvrijstelling voor een schenking ten behoeve van de eigen woning van het kind (de zogenoemde inhaalvrijstelling van maximaal € 27.570,=).

De verruimde schenkingsvrijstelling voor de eigen woning vanaf 2017
Vanaf 1 januari 2017 geldt (weer) een verruimde schenkingsvrijstelling tot maximaal € 100.000,=. Iedereen tussen de 18 en 40 jaar kan maximaal € 100.000,= belastingvrij ontvangen van een schenker (ongeacht de relatie met de schenker), mits het bedrag wordt aangewend ten behoeve van de eigen woning. Ditmaal is de verruimde vrijstelling geen tijdelijke verruiming, maar een verruiming die permanent in de wet is opgenomen.

Overgangsrecht
De begiftigde mag per schenker eenmaal in zijn leven gebruik maken van de verhoogde vrijstelling voor de eigen woning. Indien de schenker vóór 1 januari 2017 al een schenking aan de begiftigde heeft gedaan, waarbij een beroep is gedaan op een verhoogde vrijstelling voor de schenkbelasting, kan de begiftigde vanaf 2017 in beginsel geen beroep meer doen op de verhoogde vrijstelling, ook al was die eerdere schenking lager dan € 100.000,=. Deze overgangsregel is in de wet opgenomen met de gedachte dat iedereen in 2013 en 2014 al de mogelijkheid heeft gehad om belastingvrij een bedrag tot maximaal € 100.000,= van de betreffende schenker te ontvangen. Op deze hoofdregel zijn slechts voor de volgende twee situaties uitzonderingen opgenomen:

1. Vóór 2010 is een bedrag geschonken met gebruikmaking van de toen geldende eenmalige verhoogde vrijstelling (in 2009 groot € 22.760,=). Tussen 1 januari 2010 en 31 december 2014 is geen beroep gedaan op een verhoogde vrijstelling voor de eigen woning. In dit geval kan tot 1 januari 2019 het volgende aanvullende bedrag worden geschonken:
   • indien in 2015 of 2016 gebruik is gemaakt van de inhaalvrijstelling voor de eigen woning, kan tot 1 januari 2019 nog een aanvullend bedrag worden geschonken van € 46.984,=.
   • indien in 2015 of 2016 geen gebruik is gemaakt van de inhaalvrijstelling voor de eigen woning, dan kan tot 1 januari 2019 nog een aanvullend bedrag worden geschonken van € 27.567,=.
2. Tussen 1 januari 2015 en 31 december 2016 is gebruik gemaakt van de inhaalvrijstelling voor de eigen woning of van de vrijstelling eigen woning van ruim € 50.000,= (voor het jaar 2015: € 52.752,= en voor het jaar 2016: € 53.016,=). In dat geval kan tot 1 januari 2019 nog een aanvullend bedrag worden geschonken van € 46.984,=.

Overige voorwaarden
Voor een geslaagd beroep op de verhoogde vrijstelling voor schenkingen ten behoeve van de eigen woning gelden naast de hiervoor genoemde aandachtspunten ook nog specifieke voorwaarden. Verder is het bij het doen van een schenking van belang om u af te vragen of de schenking tot het privévermogen van de begiftigde dient te gaan behoren (de zogenoemde ‘uitsluitingsclausule’), of dat het geschonken bedrag met een partner van de begiftigde mag worden gedeeld of verrekend.

Contact
Moet er een uitsluitingsclausule van toepassing zijn, dan dient de schenker dit uiterlijk bij het doen van de schenking te bepalen. Kortom, het is van belang dat de schenking op de juiste wijze wordt vormgegeven. Wij zijn u hierbij graag behulpzaam.

Heeft u vragen over het bovenstaande of over het doen van schenkingen, dan nodigen wij u uit hiervoor contact op te nemen met Mr M.H. (Marianne) van der Laak of Mr B.S. (Bianca) Fransen.