Last onder dwangsom zorgboerderij: onbevoegde handhaving

Last onder bestuursdwang tot beëindigen en beëindigd houden van met bestemmingsplan strijdig gebruik. Verweerder was niet bevoegd tot opleggen herstelsanctie op grond van 5:7 Awb. Een preventieve last is niet bedoeld om herhaling van reeds gepleegde overtredingen te voorkomen. Ten tijde van de last bestond geen klaarblijkelijk gevaar voor overtreding voor de eerste keer op korte termijn. Beroep gegrond, verweerder onbevoegd. 

Artikelen: 5:7 Awb, 2.1, lid 1 sub c Wabo
Begin 2014 heeft verweerder een last onder dwangsom opgelegd vanwege (o.a.) met het bestemmingsplan strijdig gebruik van een perceel als zorgboerderij.
Eind 2014 heeft verweerder een omgevingsvergunning voor verbouwing op het perceel geweigerd (bezwaar ongegrond, geen beroep).
Op 12 en 13 april 2016 is brand uitgebroken op het perceel. Naar aanleiding daarvan zijn alle jongeren die op het perceel werden opgevangen, teruggegaan naar hun ouders.
Op 15 april 2016 heeft verweerder een last onder bestuursdwang opgelegd tot het staken en gestaakt houden van het gebruik van het perceel als zorgboerderij vóór 18 april 2016. De sanctie van het besluit van begin 2014 is ingetrokken. De keuze voor het nemen van een nieuw primair besluit berustte op nieuwe informatie: brand, mogelijke brandstichting en informatie over de verleende zorg. Tegen het besluit van 15 april 2016 hebben eisers op 19 april 2016 bezwaar gemaakt.

De voorzieningenrechter heeft het primaire besluit geschorst.
De bezwarencommissie heeft geadviseerd het bezwaar gegrond te verklaren.
Bij besluit op bezwaar van 27 september 2016 heeft verweerder de last onder bestuursdwang ingetrokken en vervangen door een last onder dwangsom strekkende tot het beëindigen en beëindigd houden van het strijdige gebruik als zorgboerderij.
Daartegen richt zich het beroep.

Rechtbank
Verweerder heeft aan het besluit van 15 april 2016 andere feiten ten grondslag gelegd dan aan het ingetrokken besluit van begin 2014. De feiten van het besluit van begin 2014 kunnen geen rol meer spelen. Een eventuele overtreding was op 15 april 2016 al beëindigd. In het besluit staat niet dat er vrees is voor herhaling van de overtreding. Verweerder stelt dat sprake is van een preventieve last. Een preventieve last kan alleen worden opgelegd voor een nieuwe, nog niet gepleegde overtreding (Afdeling 6 april 2016, ECLI:NL:RVS:2016:935) en is niet bedeld voor voorkoming van herhaling van al gepleegde overtredingen. Er is sprake van eerdere sancties voor met het bestemmingsplan strijdig gebruik. Daarom bestond er geen klaarblijkelijk gevaar voor overtreding voor de eerste keer op korte termijn.

Verweerder was niet bevoegd een herstelsanctie op te leggen. Het besluit op bezwaar wordt vernietigd.

Als u naar aanleiding van dit artikel vragen hebt, kunt u contact opnemen met Mr A.J.N. (Hanneke) Kolsters of Mr E. (Ellen) Lohr-Henket.