Trouwen mét of zonder huwelijksvoorwaarden?
Dieuwertje Rip | 4 mei 2020 | Leestijd: ongeveer 4 minuten
Samenvatting: Als u trouwt zonder huwelijksvoorwaarden, dan ontstaat automatisch de beperkte gemeenschap van goederen. Dit geldt ook als u een geregistreerd partnerschap aangaat zonder partnerschapsvoorwaarden. Bij de beperkte gemeenschap van goederen blijft uw huidige vermogen privé, maar wordt al uw toekomstige vermogen van u samen. Dit wettelijke systeem past misschien niet bij uw situatie, bijvoorbeeld als u een onderneming heeft of wilt starten. Dan kunt u huwelijksvoorwaarden (of partnerschapsvoorwaarden) opstellen om zelf te bepalen welke regels er gelden voor uw huwelijk of geregistreerd partnerschap. Wij bekijken graag samen met u wat de mogelijkheden zijn.
Als u van plan bent om te trouwen, dan heeft u de mogelijkheid om afspraken daarover te maken in huwelijksvoorwaarden. Daarvoor is een notariële akte nodig. Zonder huwelijksvoorwaarden ontstaat automatisch de “beperkte gemeenschap van goederen”.
Beperkte gemeenschap van goederen
Een gemeenschap van goederen houdt in dat de privévermogens van beide echtgenoten één gemeenschappelijk vermogen vormen. Bij de beperkte gemeenschap van goederen geldt dit alleen voor het vermogen dat u (samen of alleen) opbouwt vanaf de trouwdag. Het privévermogen dat u voor het huwelijk al had, blijft privé. Ook schenkingen en erfenissen blijven in principe privé. Vermogen dat u voor het huwelijk al gezamenlijk had, gaat ook tot de beperkte gemeenschap van goederen behoren.
Vroeger: algehele gemeenschap van goederen
Tussen stellen die vóór 1 januari 2018 zonder huwelijksvoorwaarden zijn getrouwd bestaat de algehele gemeenschap van goederen. Hierbij geldt dat alle bestaande en toekomstige bezittingen en schulden van beide echtgenoten zijn, ook het vermogen dat zij voor het huwelijk al hadden. Schenkingen en erfenissen zijn in principe ook van beide echtgenoten samen.
Verdelen bij scheiding en overlijden
Het vermogen in de beperkte of algehele gemeenschap van goederen is van u samen. Als u uit elkaar gaat, krijgt u elk de helft van dat gemeenschappelijke vermogen. Bij overlijden moet dit vermogen ook worden verdeeld tussen de langstlevende echtgenoot en de erfgenamen van de overleden echtgenoot.
Administratie bijhouden
Bij scheiding of overlijden wordt alleen het vermogen in de gemeenschap van goederen verdeeld. Maar het kan dan onduidelijk zijn welke bezittingen privé zijn en welke gezamenlijk, vooral als u lang samen bent geweest. Een goede administratie is daarom van belang, met name voor belangrijke of waardevolle bezittingen zoals het huis, een dure auto of een erfenis. Als u niet kunt bewijzen dat iets aan een echtgenoot in privé toebehoort, dan wordt die bezitting gerekend tot het gezamenlijke vermogen en zal het bij scheiding of overlijden moeten worden verdeeld.
Een onderneming
Bij de beperkte gemeenschap van goederen blijft een onderneming privé als u deze voor het huwelijk al had. Ook de vruchten van die onderneming, zoals uitgekeerde winst, blijven van u privé. Een onderneming die tijdens het huwelijk wordt gestart valt wél in de beperkte gemeenschap van goederen, net als de vruchten daarvan.
Bij een privéonderneming is de echtgenoot-ondernemer verplicht om een ‘redelijke vergoeding’ in te brengen in de gemeenschap van goederen. De wet bevat deze verplichting omdat de ondernemer veel winst kan maken zonder dat zijn of haar partner daarvan meeprofiteert. Dat kan een ongelijke situatie opleveren, bijvoorbeeld als het salaris van de andere partner wel in de gemeenschap van goederen valt. Als deze verplichting niet gewenst is, dan zijn huwelijks- of partnerschapsvoorwaarden noodzakelijk.
Huwelijksvoorwaarden
Met huwelijksvoorwaarden kunt u regelen dat er iets anders geldt dan de beperkte gemeenschap van goederen. Zo kunt u bijvoorbeeld kiezen voor:
- koude uitsluiting, waarbij de privévermogens van de partners volledig gescheiden blijven;
- een gemeenschap van bepaalde goederen, bijvoorbeeld alleen van het huis;
- de algehele gemeenschap van goederen (zoals die vóór 2018 bestond), waarbij alle bezittingen en schulden van u samen zijn, zonder uitzonderingen;
- een finaal verrekenbeding, waarbij tijdens het huwelijk geen gemeenschap van goederen bestaat, maar bij echtscheiding of overlijden alsnog het vermogen van beide echtgenoten (of een deel daarvan) wordt verrekend in economische zin;
- vastleggen dat een vordering van een partner in verband met een vóór het huwelijk gezamenlijk verworven goed – ondanks het huwelijk – blijft bestaan.
Alsnog opstellen of aanpassen
Het is altijd mogelijk om tijdens het huwelijk alsnog huwelijksvoorwaarden op te stellen of deze te wijzigen. Daar moet u het wel allebei over eens zijn. Het is vaak ook iets meer werk om dit tijdens het huwelijk op te stellen of aan te passen.
Geregistreerd partnerschap
Voor een geregistreerd partnerschap gelden dezelfde regels als bij een huwelijk. Bij een geregistreerd partnerschap ontstaat ook automatisch de beperkte gemeenschap. Dit kan worden voorkomen door partnerschapsvoorwaarden op te stellen.
Tot slot
Bent u van plan om te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan? Dan is het verstandig om samen te bespreken of het nieuwe wettelijke systeem bij uw situatie past. Ook als u al bent getrouwd is het nog mogelijk om huwelijksvoorwaarden op te stellen of te wijzigen. Wij bekijken graag samen met u wat de mogelijkheden zijn.
Heeft u vragen? Neem dan contact op met Marianne van der Laak of Dieuwertje Rip.
Volg Schaap Advocaten Notarissen op LinkedIn.
T: + 31(0)10 277 03 00